Wszystko co w dowolnym czasie wymyślił człowiek może być przedmiotem własności intelektualnej. Ochrona własności intelektualnej dotyczy dwóch kategorii: ochrony praw autorskich i własności przemysłowej. Jedna z nich to prawa autorskie i prawa pokrewne. Prawa autorskie dotyczą autora, czyli utworów literackich i artystycznych zapisanych, wykonanych oraz nagranych.

Prawa pokrewne dotyczą wszystkich osób zaangażowanych w rozpowszechnianie, wykonanie i promowanie utworów: artystycznych wykonań, fonogramów i wideogramów, nadawania programów radiowych i telewizyjnych oraz pierwszych wydań. Natomiast własność przemysłowa to wszelkie: wynalazki, wzory przemysłowe i użytkowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne, topografie układów scalonych. Prawa własności przemysłowej są przyznawane przez właściwy do tego organ. W Polsce odpowiedzialny jest za to Urząd Patentowy. Prawa autorskie nie potrzebują złożenia wniosków do urzędu. Żeby utwór podlegał ochronie praw autorskich powinien spełniać dwa warunki: musi być wytworem indywidualnej twórczości i musi być wyjątkowy. Drugim wymogiem jest zapisanie utworu w jakiejś formie.

Ochrona własności przemysłowej obejmuje: projekty wynalazcze, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne. W obrębie projektów wynalazczych wyróżnić można wynalazki (pomysł przedstawiony za pomocą nowego innowacyjnego rozwiązania technicznego), wzory użytkowe, wzory przemysłowe i topografię układu scalonego. Zgłoszenie wynalazku do Urzędu Patentowego skutkuje jego opatentowaniem, co łączy się z uprawnieniami do wyłącznego wykorzystywania oraz czerpania korzyści finansowych.
Wzory użytkowe dotyczą również rozwiązania technologicznego z akcentem na oryginalność i przydatność. O ile w patencie główny nacisk kładziony jest na innowacyjność o tyle wzory użytkowe kładą nacisk na użyteczność. Przykładem wzoru użytkowego jest: zapalniczka, rower i zamek do drzwi.

Wzory przemysłowe dotyczą głównie ochrony zewnętrznej postaci wyrobu: kształtu, zdobienia, koloru.

Jeżeli masz chęć uzyskać uzupełniające informacje na omawiany wątek, to przejrzyj serwis (https://tempex.com.pl), która takiego typu dane ma. Niewątpliwie będą ciekawe.

Przykładem wzorów przemysłowych mogą być: fasony spodni i sukienek, meble, ozdobne czcionki. Topografia układu scalonego to ochrona nowatorskiego rozmieszczenia elementów. Przykładem topografii układu scalonego jest program komputerowy. Znaki towarowe to znaki graficzne (wyraz, rysunek, kompozycja kolorystyczna lub forma przestrzenna), melodia lub sygnał dźwiękowy. Są one na tyle oryginalne, że jednoznacznie łączą się z daną marką. Przykładami znaków towarowych są loga firm i hasła reklamowe.
Czytaj też

Oznaczenia geograficzne zwracają uwagę na nazwę regionu, miejsca lub państwa. Oznaczenie geograficzne używane jest do podkreślenia przynależności terytorialnej towaru. Przykładem mogą być pierniki toruńskie lub koronki z Koniakowa

W dobie niezwykle łatwego rozpowszechniania treści za pomocą komputera, problem zabezpieczenia praw autorskich i własności przemysłowej nie powinna być przez nikogo bagatelizowana. Ochrona własności intelektualnej nie obejmuje bowiem tylko wynalazców, autorów utworów a także ich wydawców. Odbiorca kultury nie jest bezczynny, ale aktywnie bierze udział w tworzeniu kultury. Prawa autorskie chronią również publikacje na stronach internetowych przeciętnych obywateli nie dopuszczając do tworzenia plagiatów.